حـضـرت امـام خـمـیـنـى( ره ) بـه عـنـوان مدیر ، رهبر و فرمانده کل قوا و فرماندهى عالى جنگ ، تعیین و هدایت اسـتـراتـژى جـنـگ را بـر عـهـده داشـت و در این مدت با بهره گیرى از شیوه ها و تدابیر خاص خویش هشت سال دفاع مقدس را رهبرى و مدیریت نمود و اعجاب و شگفتى تمداران دشمن را برانگیخت .
در این میان به تعدادی از این شیوه ها و تدابیر اشاره می نماییم :
۱ ـ بسیج همگانى و سازماندهى مردم و نیروهاى مسلح :
بـراى آنکه کلیه نیروهاى داوطلب بتوانند در حد توانایى ها و استعدادهاى خویش در این امر مهم سهیم باشند، امام اقدام به این مهم نمودند و در این رابطه فرمودند: ((هرکس مى تواند جبهه باید برود و هرکه نمى تواند در پشت جبهه کمک کند))
۲ ـ توسعه تشکیلات نظامى و فرمان بر تشکیل نیروهاى سه گانه سپاه :
ایـن امـر مـوجـب شـد تـا سپاه بتواند با هماهنگى بیشتر با نیروهاى ارتش ، در عرصه هاى نبردحضور قوى ترى داشته باشند.
۳ ـ هماهنگى و انسجام در نیروهاى مسلح :
هـمـان گـونـه کـه در انـدیـشـه سـیـاسـى امـام وحـدت و یـکـپـارچـگـى اقشار مختلف ملت و احزاب گـونـاگـون عـامـل پـیـروزى مـلت ایران به شمار مى آید. انسجام نیروهاى نظامى را نیز ضامن اقـتـدار نیروهاى مسلح در دفاع مقدس مى دانست . از این رو امام به نیروهاى ارتش ، سپاه و بسیج فرمود : ((هـمـه در هـم ذوب شـوید و تو و من را از میان بردارید و چون ید واحده و قدرت واحده به دشمن بتازید))
۴ ـ هماهنگى و به کارگیرى امکانات پشت جبهه :
امـام نـیـروهـاى پـشـت جـبـهـه اعـم از دسـتگاه هاى اجرایى و تبلیغى و ى را به هماهنگى بایـکـدیـگـر و تـوجـه بـه مـسـائل جـنگ دعوت مى کردند و کلیه فعالیت هاى ى ، تبلیغى واقتصادى پشت جبهه را با دفاع مقدس مرتبط مى ساختند و همواره ارگان ها و سازمان هاى دولتى را در جهت تقویت و آمادگى رزمى مردم و پشتیبانى از جنگ به کار مى گرفتند و مى فرمودند : ((به پشتیبانى مادى و معنوى خود از جبهه هاى نبردو رزمندگان ادامه دهند و سپاهیان نور را حمایت کنند))
۵ ـ مقابله با عوامل بازدارنده داخلى و تبلیغات دشمن :
در دوران دفـاع مـقـدس حـوادث گـوناگونى پدید مى آمد، برخى از این حوادث مانند رقابت هاى جـنـاح هـاى مـخـتـلف در کـشـور مـعـلول شـرایـط سـیـاسـى داخـل کـشـور بـود، کـه بـعـضـا فـضـاى سـیـاسى کشور را ملتهب مى ساخت ، برخى از پیشامدها را عـوامـل آگـاه و مـزدور دشـمـن پـدیـد مـى آوردنـد و بـرخـى دیـگـر نـتـیـجـه اعـمـال گـروه هـاى نـاآگـاه داخـلى بـود و هـر کـدام از این حوادث به طور مستقیم یا غیرمستقیم مى تـوانـسـت در حـضـور رزمـنـدگـان اسـلام در جـبـهـه هـا بـراى ادامـه دفـاع مـقـدس مـشـکـل ایـجـاد نـمـایـد. اما حضرت امام باشیوه هاى در خور تحسین رهبرى خویش ، تاثیر منفى وشـکـنـنده هر یک از این حوادث را بر عرصه هاى نبرد و روحیه رزمى و معنوى رزمندگان اسلام راخنثى مى کرد.
دشـمن بعثى نیز با در اختیار داشتن امکانات تبلیغى استکبار جهانى و به تعبیرى ((امپراتورى خـبرى و رسانه اى )) با کمک کارشناسان و مشاوران خارجى و بهره ورى از امکانات و شیوه هاى گوناگون ، جنگ روانى خود را براى مشوّه جلوه دادن چهره جمهورى اسلامى در میان مسلمانان جهان و جـلب حـمـایـت هـاى منطقه اى براى تقویت رژیم عراق به راه انداخته بود. دراین جنگ روانى هم حضرت امام با درایت و ژرف نگرى تمام ، با این شیوه هاى تبلیغى و روانى دشمن مقابله نمود.
۶ ـ رعایت اصول تصمیم گیرى :
حـضـرت امـام اطلاعات و اخبار کافى و لازم را از طریق نمایندگان خود در نیروهاى مسلح و یگانهاى رزمى و فرماندهان قرارگاه ها به دست مى آوردند . امـام مـبناى تصمیم گیرى هاى مهم خود رابر اساس اطلاعات دقیق از وضعیت جنگ و م با مسؤولان لشـگـرى و کـشورى بنیان مى نهاد، رهنمودهاى حضرت امام بر اجراى عملیات هاى نظامى ودفـاعـى و ورود بـه خـاک عـراق ،اقـدامـات مـقـابـله بـه مـثـل در جـنـگ شـهـرهـا و قـبـول قـطـعـنـامـه ۵۹۸ سـازمـان ملل بر همین اصل و اساس استوار بود .
۷ ـ تفویض اختیارات :
گـسـتـردگـى و تـخـصـصـى بـودن امـور جنگ باعث شده بود که حضرت امام مسؤ لیت برخى ازمـسـائل اجـرایـى و کـارشـنـاسـى مـرتبط با جنگ را به مسؤ لان کشور تفویض نماید و خودشان سـیـاسـت کـلى و راهـبـردى دفـاع مـقـدس را تـرسـیم و برانجام آنها نظارت مى کردند از این رومسئولیت ها را بدین گونه تفویض و تعیین فرمودند:
الف)شـوراى عـالى دفـاع و قـرار گـاه خـاتـم الانـبـیـا و جـانـشـیـنـى‌فـرمـانـدهـى کل قوا در برنامه ریزى هاى نظامى
ب )شوراى عالى پشتیبانى جنگ براى جذب نیرو و تهیه امکانات
ج ) تشکیل ستاد مناطق بمباران شده
د ) تعیین وزارت امور خارجه جمهورى اسلامى براى تبیین ت هاى دفاعى ایران در مجامع بین المللى
ه ) تشکیل شوراى عالى بازسازى مناطق جنگى
۸ ـ تشویق به دفاع :
هـنر مدیریت و رهبرى امام ، نفوذ معنوى ایشان در قلب میلیون ها انسان مخلص و متعهد و شیفته به ولایت و رهبرى بود. هرگاه پیام هاى حماسى و شور آفرین حضرت امام همانند جمله هاى : ((امروز روز حضور در حجله جـهاد و شهادت و میدان نبرد است ؛ روز نشاط عاشقان خداست )) صادر مى شد، هم جبهه هاى نـبـرد را از جـوانـان پـر شور و با اخلاص آکنده مى ساخت و هم در گرما گرم نبرد، چون آبشارنـور بـر دل هـاى تـشـنـه و مشتاق جهاد و شهادت جارى مى گشت و توان رزم آنان را دو چندان مى ساخت و در یک کلام ((معجزه )) مى آفرید.
۹ ـ تقویت روحیه رزمندگان :
کـلمـات دلنـشـیـن و نـافـذ و روح بـخـش پـیـام هـا و سـخـنـان حـضـرت امـام دردل و و جـان رزمـنـدگـان اثـر شـگـرفـى مـى گذاشت ؛ سخنرانى هاى ایشان در جمع فرماندهان قرارگاه ها و رزمندگان دلاور و پیام هایى که به مناسبت هاى مختلف براى رزمندگان صادر مى گردید، قوت قلبى براى دلاورمردان جبهه ها بود.
پـیـام امـام به فرماندهان جبهه پس از عملیات بدر، بارزترین نمونه تاءثیر معنوى پیام هاى امام در تقویت روحیه رزمندگان و فرماندهان در بحرانى ترین شرایط جنگ است .
برجسته‌ترین، مهمترین و کاربردی‌ترین ارزش و پیامد جنگ برای جامعه که می‌تواند قوام آن و استمرار و پویایی انقلاب را حفظ نماید، ضرورت وجود روحیه بسیجی است. یکی از دلایل اصلی و بنیادی پیروزی انقلاب اسلامی بر دنیای استکبار و ساقط کردن حکومت شاهنشاهی، روحیه ازخودگذشتی خیل مردم مسلمان و بی‌اعتنایی آنان به نمودهای دنیوی بود که باعث و بانی ایجاد چنین روحیه‌ای و محرک اصلی آن، حضرت امام خمینی(س) بنیانگذار جمهوری اسلامی بود.» آن حضرت با تحمل سختی‌ها و ریاضت‌ها و عدم تعلق مطلق به مظاهر دنیا توانست در مقابل صاحب دنیا یعنی امریکا و اذناب آن بایستد و سرانجام بر آنان غلبه نماید و باهمین روحیه و با ارائه معارف توحیدی ناب تا لحظه مرگ، شور و شوق در صحنه انقلاب ماندن را در مردم زنده نگه داشت و به همین خاطر هیچگاه افق دید مردم متوجه مسایل سطحی و پیش پا افتاده روزمره نبود، لذا با اقتدار کامل از دین و انقلاب صیانت می‌کردند.
در جنگ تحمیلی، این روحیه عمق بیشتری یافت و جایگاه و نام اصلی خود را پیدا کرد. در این عرصه نیز تنها همین روحیه موجب شکست توطئه دشمنان برای سرنگونی نظام مقدس جمهوری اسلامی گردید. در غیر این صورت یک نظام نوپا و کم تجربه در ابعاد ی، نظامی و . قادر نبود در مقابل امپریالیسم آمریکا، شوروی و ارتجاع منطقه دوام بیاورد. زیرا توازن قوا در جنگ تحمیلی میان ایران و عراق به میزان بسیار زیادی به نفع عراق بود. ارتش عراق تا بن دندان تسلیح و تجهیز، و بطور همه جانبه از سوی قدرتهای بزرگ حمایت می‌شد. لذا ضرورت ایجاب می‌کرد از شیوه‌هیا غیرکلاسیک و متکی به نیروی انسانی در عملیاتها استفاده شود. طبیعی بود که در این شیوه، جنگ در شب برای مصون ماندن از تکنولوژی تسلیحاتی دشمن و همچنین استفاده از روحیات انقلابی و شهادت‌طلبی رمز موفقیت و عامل اصلی پیشبرد جنگ به شمار می‌رفت. در چنین شرایطی، عنصر اصلی میدان نبرد، شجاعت، فداکاری، قناعت، خودفراموشی، خداخواهی و . بود که خیل بسیجیان عاشق امام با روحیه بسیجی توانستند حامل اصلی این ارزشها باشند و مقاصد دشمنان اسلام را از آغاز جنگ با شکست مواجه نمایند.
روحیه بسیجی چیست؟: هسته مرکزی این روحیه، همانا نگرش به پدیده‌های مادی از دریچه نیاز به عنوان وسیله و نه اصالت دادن به آنها است؛ و از سوی دیگر تمامی امور در راستای دین و انقلاب و حفظ آرمان آن مفهوم می‌یابند. از این رو، از خودگذشتگی و فدا شدن برای دیندار ماندن توده‌ها یکی از وجوه برجسته روحیه بسیجیان بود. آنان به پیروی از تعلیمات قرآن کریم آموخته بودند آنگاه که فتح حاصل شود، مردم گروه گروه به دین می‌گروند. (اذا جاء نصرالله و الفتح و رایت الناس یدخلون فی دین الله افواجا).
بنابراین، در پی حفظ دین و دینداری مردم بودند و به خود نمی‌اندیشیدند. آنها وظیفه خود را شکستن خط‌های پیاپی می‌دانستند تا راه برای ضعیفان و عقب نگه‌داشته‌ها شده‌ها باز گردند. آنها می‌سوختند و فدا می‌شدند تا دیگران نیز با خدایشان رابطه برقرار کنند. در یک کلام آنها با در دست گرفتن جانشان ، نوک پیکان حوادث انقلاب و سپر امام و اسلام بودند.
بسیجی‌ها در جبهه، در تقسیم کارها و پیشبرد امور خیلی راحت با یکدیگر کنار می‌آمدند و به فکر مقام و عنوان بالاتر نبودند، حتی آنها که مقام بالاتری داشتند، یعنی فرماندهان بالاتر، به هنگام نبرد پیش‌گامتر از نیروهای خود بودند و نیروها نیز گوی سبقت را از یکدیگر می‌ربودند. آنها حتی‌الامکان از زیر بار عنوان شانه خالی می‌کردند و بیشتر مایل بودند بدون شهرت و فقط برای خدا خدمت کنند که حاصل کارشان تا ابد باقی بماند. آنها هر چه داشتند با هم تقسیم می‌کردند و هر یک سعی داشت با تحمل رنج و کار بیشتر، دیگری در آسایش باشد. خیلی بندرت مشاهده می‌شد که کسی در فکر آسایش خود باشد چه رسد به آنکه بارش را بدوش دیگری بیاندازد که در این صورت، او هنوز روحیه بسیجی را درک نکرده بود.
از خصوصیات دیگر روحیه بسیجی پرکار بودند و کم خرج بودن است. آنها شب و روز نمی‌شناختند و فقط هنگامی که کاری نبود و یا از فرط خستگی بدون اختیار خوابشان می‌برد از کار باز می‌ایستادند. آنها با این همه تلاش و نقش‌آفرینی در جنگ و حفظ نظام بسیار کم هزینه و بی‌توقع بودند زیرا خودشان را دائماً بدهکار می‌دانستند و همیشه در پی آن بودند که برای انقلاب کاری کنند. دیگر آنکه سنگرهای آنها که به منزله خانه‌هایشان بود خیلی ساده و بی‌آلایش و توام با صفا و معنویت ساخته شده بود. به همین خاطر بسیار سبکبال بودند و در هر لحظه‌ای که فرمان حرکت یا حمله صادر می‌شد خیلی راحت جابجا می‌شدند و با جمع کردن اثاثیه‌شان در یک کوله‌پشتی عازم میدان نبرد شده و به انتظار شهادت می‌جنگیدند. برای خواب زیرانداز و روانداز و بالششان پتو بود و خیلی اوقات که وسایل به اندازه کافی نبود با دو سه پتو، سه چهار نفر به استراحت می‌پرداختند. در غذا خوردن نیز چنین بودند. و خلاصه آنکه خاکی و ساده‌زیست و کوخ نشین بودند و فقط وسایل ضروری زندگی را داشتند و با راهنمای خط الیه راجعون، فقط اندیشه مقصد نهایی را در سر داشتند و با زیرکی و درایت تمام، به چیز دیگری خود را مشغول نمی‌کردند. به همین خاطر، اکثر آنها شهید شدند و تعداد کمی که باقیمانده‌اند مفتخر به پیمودن چنین راهی هستند.
ویژگی دیگر روحیه بسیجی، متعبد بودن توام با معرفت دینی است. این روحیه بلند را حتی نمی‌توان توصیف کرد و وصف آن روحیات و نماز شب‌ها و انابه‌ها و . قابل بیان نیست. نماز جماعت اول وقت، مقید بودند به دعای روزها، زیارت عاشورا، دعای کمیل»، عرفه»، شعبانیه»، جوشن کبیر، زیارات جامعه کبیره و سینه‌زنی و عزاداری عاشورایی، جلوه‌هایی از این روحیه است. حضرت امام خمینی(س) با توجه به چنین ویژگی‌هایی از تفکر و روحیه بسیجی فرمودند: اگر به کشوری نوای دلنشین تفکر بسیجی طنین‌انداز شد، چشم طمع دشمنان و جهانخواران از آن دور خواهد گردید و الا هر لحظه باید منتظر حادثه ماند.»
۱۰ ـ توجه دادن رزمندگان به معنویت :
حـضـرت امـام (ره ) دائمـا رزمـنـدگـان و فـرمـانـدهـان قـرارگـاه هـا را بـه مـسـائل مـعـنـوى توجه مى داد تا حماسه سازى رزم آوران عرصه پیکار با عرفان دینى و الهى آمیخته باشد.
تـوجـه دادن رزمندگان به اراده و قدرت خداوند تبارک و تعالى در پیروزى و جنگ ، تذکر به اعتماد و اعتقاد به نصرت الهى ، تاکید بر ذکر خداوند و تهجد در جبهه ها، پرهیز دادن از غرور و تـوجـه دادن نـیـروهـا بـه تـوانـایـى هـاى قـدرت ایـمـان و اخـلاص در رزمـنـدگـان درمقابل تجهیزات دشمن از جمله تذکرات امام به رزمندگان بود.
اصـولا درانـدیـشـه و سیره حضرت امام هر گونه تلاش و اقدامات ى ، فرهنگى و نظامىبـدون در نـظـر گـرفـتـن بعد الهى و معنوى فاقد هرگونه ارزش اسلامى است ، از این رو به رزمندگان اسلام آمیختگى عمل ظاهرى را به معنویت دینى و الهى تذکر داد و فرمود: ((زدن و پـیـروز شدن و فتح کردن و همه اینها اگر آن بعد معنوى اش نباشد همه اش شکست است.))
۱۱ ـ تقویت بنیه دفاعى :
اهتمام فراوان حضرت امام برتقویت بنیه دفاعى و حمایت هاى ایشان از بالا بردن کیفیت و کمیّت امکانات و تجهیزات نظامى و تاءمین بودجه هاى جنگ و دفاع مقدس از خصوصیات تدبیر رهبرىایـشـان در دفـاع مـقدس بود. این اهتمام حضرت امام تا روزهاى پایانى جنگ نیز ادامه داشت و طى دستورالعملى به مسؤ لان ى نظامى فرمود : ((بـایـد. در تـجـهـیـز کـلیـه آحـاد و افـراد ایـن کـشـور بـر اسـاس اصـول و فـرمـول خـاص دفـاع هـمـه جـانـبـه تـا رسـیـدن بـه تشکّل واقعى و حقیقى بسیح و ارتش بیست میلیونى کوشش نمود)).
بـه فـرمـانـدهـان نـظـامـى نـیـز فـرمود: ((نیروهاى نظامى ما هرگز نباید از کید و مکر دشمنان غافل بمانند و در هر شرایطى باید بنیه دفاعى کشور در بهترین وضعیت باشد.
درباره این سایت